Turkmenistan, Land Van Mijn Vader
In 1991 werd Turkmenistan onafhankelijk van de Sovjet-Unie. Saparmurat Nijazov (1940-2006), werd de eerste president. Zijn bewind verwerd tot een gitzwarte dictatuur, waarin het hele leven draaide om zijn Ruhnama, het "Boek van de ziel".
Drie bannelingen uit Turkmenistan, een kunstenaar, een dichter/schrijver en een journalist, en hun zonen van rond de 20, vertellen over het land, over Turkmenbashi en het "Boek van de Ziel", over de nieuwe president, over hun hoop en de toekomst…
Turkmenistan. In oppervlakte ruim tien keer Nederland, grenzend aan Afghanistan, Iran, Oezbekistan en Kazachstan. Een oude Sovjet-republiek, onafhankelijk vanaf 1991. Al in communistische tijd geleid door Saparmurat Nijazov, die zich vanaf 1992 Turkmenbashi, de vader aller Turkmenen, liet noemen.
Deze Turkmenbashi is alom aanwezig, tientallen standbeelden sieren de straten en pleinen in Turkmenistan. Alle gebouwen hangen vol met zijn beeltenis en met zijn leuzen in de vorm van spandoeken en banieren. Het hoogtepunt wordt gevormd door een 12 meter gouden standbeeld van Turkmenbashi, gemonteerd op een toren van 75 meter, dat met de zon meedraait, zodat de arm van de president 's ochtends de zon goede morgen wenst en hem 's avonds weer uitwuift. Voorts heet de tweede stad van het land, vroeger Krasnovodsk, nu Turkmenbashi. Kanalen en zelfs een meteoriet dragen zijn naam. Alle bankbiljetten zijn getooid met zijn portret, evenals een wodkamerk en een aftershave. Hij heeft de maanden van het jaar en de dagen van de week genoemd naar markante gebeurtenissen of personen uit zijn leven, april heet naar zijn moeder en september naar zijn geboortedorp.
Nijazov is ook de schrijver van "het boek van de ziel", de Ruhnama. Het boek zou in zijn hart zijn geboren door de wil van de Almachtige en wordt door Nijazov een aanvulling genoemd op de bijbel en de koran. Het boek dient als leidraad in het leven van de Turkmeense bevolking. Alle Turkmenen moeten delen van de Ruhnama uit hun hoofd leren. Bij toelatingsexamens voor universiteiten moeten studenten vragen over de Ruhnama beantwoorden. Scholieren tijdens de les, militairen bij hun indiensttreding, gevangenen tijdens het appèl: ieder wordt geacht om delen van de Ruhnama te kunnen reciteren. Het zal niet verbazen dat deze persoonlijkheidscultus gepaard gaat met een verstikkende repressie. Vooral na de aanslag op het leven van Turkmenbashi op 25 november 2002 zijn vele mensen achter de tralies verdwenen. Onder wie veel leden van vorige kabinetten, zoals de minister van buitenlandse zaken. Alle religies werden verboden op de soennitische Islam en het Russisch Orthodoxisme na. Nijazov benoemde zichzelf tot president voor het leven. Maar in december 2006 overleed hij plots. In maart 2007 werd Gurbanguly Berdimuhameddov aangewezen als zijn opvolger. Hoewel er enige lucht in het land leek te komen, is er aan het schrikbewind nog geen einde gekomen. Terwijl het Westen de andere kant op blijft kijken. Turkmenistan beschikt over grote hoeveelheden gas…